آیا موارد و شرایط تدلیس در ازدواج را میدانید؟ آیا با انواع مجازات‌های مقرر شده در قانون در این خصوص آشنایی دارید؟ ما در این مقاله از تیم یسنا وکیل در مشهد، شما را با تمامی موارد و شرایط تدلیس در ازدواج و مجازات‌های در نظر گرفته در این خصوص آشنا خواهیم کرد. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
تدلیس در ازدواج
تدلیس در ازدواج با ادعای مجرد بودن، به رفتار کسی میگویند که با ادعای نداشتن زوجه با زنی دیگر ازدواج کند و بعدا معلوم شود در زمان عقد متاهل بوده است. البته لازم به ذکر است که فریب در ازدواج هم جنبه حقوقی دارد و هم کیفری.
در واقع هرگاه ازدواج ناشی از تدلیس باشد، شخص فریب خورده می‌تواند طبق قواعد مسئولیت مدنی از فریب دهنده مطالبه خسارت نماید، اعم از آن که تدلیس کننده یکی از زوجین باشد یا شخص ثالث و نیز فارغ از این موضوع که همسر فریب خورده از حق فسخ خود که می‌تواند ازدواج را باطل نماید استفاده کند یا خیر.
شرایط تحقق تدلیس در ازدواج
با نظر به گفته وکیل کیفری در مشهد، شرایطی که فریب در ازدواج محسوب شده و باعث ایجاد حق فسخ می‌شود، مانند عیوبی که مرد در حین عقد زن نگفته باشد، به شرح زیر می‌باشد:
- جنون (دیوانگی)
- خصاء (بیماری جنسی)
- مقطوع بودن آلت تناسلی به اندازه‌ای که قادر به عمل زناشویی نباشد.
- عنن (بیماری جنسی‌ای که بر اثر آن آلت تناسلی مرد نعوظ نمی‌کند) به شرط اینکه حتی یک بار عمل زناشویی را انجام نداده باشد.
همچنین اگر هر یک از موارد زیر حین عقد در خصوص زن بوده، ولی مرد از آها مطلع نبوده است عبارتند از:
- جنون (دیوانگی)
- قرن (بیماری جنسی)
- جذام (بیماری پوستی)
- برص (بیماری پوستی)
- افضاء (بیماری جنسی)
- زمین‌گیری
- نابینائی از هر دو چشم
تدلیس در ازدواج از منظر قانون مجازات اسلامی
با توجه به ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵، در صورتی که هر یک از زوجین قبل از عقد، شخص مقابل را به امور واهی از جمله: داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر پایه هر یک از آن‌ها واقع شود، مرتکب محکوم به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال خواهد شد.
در این خصوص نیز میبایست به نکات زیر توجه کرد:
- موارد ذکر شده برای امور واهی در این ماده جنبه احصائی نداشته بلکه تمثیلی می‌باشد. به عبارتی دیگر هر امری که موجب فریب طرف مقابل شود را شامل خواهد شد، حتی در صورتی که از موارد مذکور در این ماده نباشد، بنابراین عرف در این مورد تشخیص دهنده می‌باشد.
- در مورد تحقق جرم مذکور در این ماده نیز باید به این نکته توجه داشت که اعمال مجازات مذکور در این ماده زمانی امکان پدیر خواهد بود که عمل فریب توسط مرد یا زن انجام گرفته باشد، یا به عبارت دیگر زمان شخص سومی مانند یکی از بستگان یا دوستان مرد به دروغ او را پزشک معرفی نمایند، بدون آن که مرد از این امر با خبر باشد، نمی‌توان مرد را با توجه به این ماده به مجازات رساند.
- تحقق جرم مذکور در این ماده منوط به این است که زوج یا زوجه امری خلاف واقع و حقیقت را که وجود و واقعیت نداشته است صراحتا اعلام نمایند که وجود دارد.
- زمانی جرم تدلیس در ازدواج به تحقق خواهد رسید که هر یک از زوجین پیش از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی فریب دهد، بنابراین هر زمان مرد بعد از ازدواج و به قصد فریب زن مدعی شود که دارای مدرک دکترا می‌باشد، شامل این ماده نیز نخواهد بود.
تدلیس در ازدواج از منظر قانون مدنی
اصول کلی و قواعد حاکم بر عقد نکاح همان اصول و قواعد حاکم بر دیگر عقدها نیز خواهد بود. بنابراین از همین رو با فقدان هر یک از ارکان و عناصر سازنده عقد، ماههد قصد و رضایت طرفین، صحت عقد نکاح نیز مورد تردید و خدشه واقع خواهد شد.
اما در قانون مدنی برای شخص فریب خورده در ازدواج نیز علاوه بر جزای کیفری در نظر گرفته شده در قانون مجازات اسلامی، امکان فسخ نکاح نیز امکان پذیر خواهد بود. از این رو در ماده ۱۱۲۸ بیان شده: «هرگاه در یکی از دو طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود. خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متباینا بر آن واقع شده باشد.»
