ورود ضرر در جرم جعل

آیا با مفهوم ورود ضرر در جرم جعل و شرایط آن آشنا هستید؟ آیا عناصر تشکیل این جرم را می‎شناسید؟ ما در این مقاله از تیم یسنا وکیل در مشهد، شما را با تمامی شرایط جرم ورود ضرر در جرم جعل و شرایط و قوانین وضع شده در این خصوص آشنا خواهیم کرد. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

ورود ضرر در جرم جعل

در قوانین ایران تعریف خاصی از جرم جعل ارائه نشده است، بلکه احکام راجع به انواع مختلف آن طی بیست ماده از مواد 523 الی 542 در فصل پنجم قانون تعزیرات مصوبه 1375 و نیز قوانین دیگر بیان شده است.
جعل در لغت به معنی خلق کردن و دگرگون کردن است، و تزویر به معنی حیله و تقلب و خلاف واقع جلوه دادن چیزی و در اصطلاح حقوقی می‌‎باشد. در حالت کلی جعل و تزویر عبارت است از ساختن هر چیزی مانند سند، به یکی از روش‎های پیش‌ بینی شده در قانون که برخلاف حقیقت و به ضرر شخص دیگری می‎‌باشد.

عناصر اصلی جرم جعل

در ادامه تعدادی از عناصر مادی جرم جعل را معرفی خواهیم کرد.

• جعل مهر، تمبر، منگنه یا علامت یکی از شرکت‌ها یا موسسات یا ادارات دولتی یا نهادهای انقلاب اسلامی یا نهادهای عمومی غیر دولتی و یا شرکت‌ها و تجارت‎خانه‌های ‌غیر دولتی.

  –  جعل احکام دادگاه ها یا اسناد یا حواله‌های صادره از خزانه دولتی و منگنه یا علامتی که برای تعیین عیار و یا نقره به کار می‌رود.
  –   جعل اسکناس رایج داخلی یا خارجی یا اسناد بانکی یا اسناد و اوراق بهادار و حواله‌های صادره از خزانه‌.
  –  جعل مدارک تحصیلی.
  –  جعل در اسناد و نوشته‌های غیر رسمی .
  –   جعل در اسناد و نوشته‌های رسمی.
  –   عکس برداری از اوراق و مدارک.
  –  جعل گواهی پزشکی.
  –  صدور گواهی نامه خلاف واقع‌.

شرایط تحقق ورود ضرر در جرم جعل

یکی از شرایط تحقق ورود ضرر در جرم جعل، ضرر به شاکی است. از نظر وکیل کیفری در مشهد، در صورتی که ورود ضرر در جرم جعل محرز نباشد، جرم جعل محقق نخواهد گشت، و استفاده از سند مجعول هم به تبع آن منتفی خواهد شد.

در خصوص جعل در اسناد، می‎بایست بین اسناد رسمی و اسناد عادی تفاوت و تفکیک قایل بود. به این صورت که در جعل سند رسمی فرض ضرر همیشه قابل تصور است، به این دلیل که جامعه به سند رسمی اطمینان بیشتری خواهد داشت و بنابراین با از دست دادن اطمینان به درستی اسناد رسمی موجبات سلب آسایش جامعه به وسیله جعل و تزویر فراهم خواهد شد.

برای ‌تحقق عنوان جزایی ‌استفاده از سند مجعول شرایط و ارکان زیر مورد توجه خواهد بود، که عبارتند از:

• اولین رکن در استفاده از سند مجعول این است که در استفاده از سند ماهیت جعلی آن محرز شود.
• دومین‌ رکن در استفاده از سند مجعول عنصر روانی جرم خواهد بود، که عمد در استفاده و قصد اضرار به دیگری در آن لحاظ می شود. در وارد کردن ضرر به دیگری نیاز نیست تا ضرر حتما مادی باشد، بلکه ضرر معنوی ‌را نیز شامل خواهد شد، و همچنین ‌شخص متضرر شامل اشخاص حقیقی و حقوقی می‎شود.

• سومین رکن جرم استفاده از سند مجعول این است که قابلیت ورود ضرر باید روشن و مشخص باشد. در غیر این صورت چیز ساخته شده قابلیت ایراد ضرر را نخواهد داشت و جرم جعل تحقق پیدا نخواهدکرد. در این خصوص ضرر نیز شامل ضرر بالقوه و بالفعل خواهد بود.

در مورد این موضوع که بدون وجود آن جرم جعل محقق نخواهد شد، ذکر چند نکته حائز اهمین است.
اولین نکته در مورد ورود ضرر در جرم جعل، این می‎باشد که منظور از عنصر ضرر الزاما ورود ضرر بالفعل یا متحقق نبوده، بلکه ضرر بالقوه یا محتمل کفایت خواهد کرد.

دیوان عالی کشور در یکی از آرای خود بیان داشته است: «اضرار آنی شرط تحقق جرم (جعل) نیست، بلکه عمل جعل اگر در آینده و حتی بالقوه متضمن ضرر دیگری باشد، مورد یا موارد مربوط به جعل منطبق است.» بنابراین نابود کردن عمدی سند مجعول، معمولا مانع تعقیب جرم نخواهد شد.