آیا با مصادیق جرم ربا و شرایط تحقق آن آشنایی دارید؟ آیا مجازات‌های در نظر گرفته شده در خصوص این جرم را میدانید؟ ما در این مقاله از تیم یسنا وکیل در مشهد، ضمن پرداختن به موضوع جرم ربا خواری و مجازات‌های آن، شما را با اهمیت نقش وکیل ربا در مشهد آشنا خواهیم کرد. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
وکیل ربا در مشهد
ربا در فرهنگ لغت به معنی زیاده یا افزون شدن یک چیز بدون انجام کار است، و یا هر نوع سودی که بر روی پول صرفه نظر از درصد آن دریافت گردد.
به عبارت دیگر به معنای سود ظالمانه در معامله یا تجارت میباشد.
با نظر به گفته وکیل ربا در مشهد، رسیدگی به جرم ربا خواری مانند رسیدگی به جرم ارتشاء اختلاس، سرقت و قمار در صلاحیت دادگاههای عمومی است. صدر رای وحدت رویه شماره ۷۰/۱۱/۱/۵۷۷۱ هیات عمومی دیوان عالی کشور درباره صلاحیت دادگاههای عمومی دادگستری در رسیدگی به جرم ارتشاء موید همین نظر است.
در صورتی که شاکی خصوصی برای مطالبه ضرر و زیان ناشی از بزه ربا خواری به دادگاه عمومی دادخواست ارائه دهد، با توجه به ماده ۴۹۲ قانون آیین دادرسی کیفری باید هزینه دادرسی را به میزان مقرر در شق الف بند ۱۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ با الصاق و ابطال تمبر اقدام به عمل نماید.
در ماده ۱۴ اصلاحی قانون صدور چک مقررات مربوط به چگونگی دستور عدم پرداخت ذکر شده است کسی که مدعی است دارنده چک حق استفاده از وجه چک را به لحاظ تحصیل آن به خاطر عمل ربا خواری ندارد، ملزم است با رعایت مقررات ماده ۱۴ همان قانون در مقام جلوگیری از پرداخت وجه چک یا صرف اعلام شکایت شاکی و بدون همان مقررات نمیتواند دستور جلوگیری از پرداخت وجه چک یا انسداد کلی حساب را که مربوط به شاکی است صادر کند.
شرایط تحقق جرم ربا
وجود تراضی و توافق بین طرفین به صورت کتبی یا شفاهی مبنی بر دریافت سودی اضافه بر مبلغ اصلی قرض توسط قرض دهنده (رباگیرنده) از قرض گیرنده که حتما باید گرفتن مبلغ اضافی به صورت یک مال باشد. بنابراین چنانچه قرض گیرنده به صورت کاملا اختیاری و آزادانه مبلغ اضافه ای را به قرض دهنده پرداخت کند چنین عملی ربا محسوب نمیشود .ویا چنانچه حتی طرفین توافق برشرط اضافه در معامله کرده باشند اما این مبلغ به قبض گیرنده نرسد، ربا محقق نمیشود یعنی مثلا به صرف دریافت سند پرداخت وجه مازاد، بدون گرفتن وجه یا مال مورد نظر.
در ماده 595 قانون مجازات اسلامی در تعریف ربا آمده است: «هرگونه توافق بین دو یا چند نفر تحت هر قراردادی ( از قبیل بیع، قرض، صلح و امثال آن ) که جنسی را با شرط اضافه با همان جنس مکیل یا موزون معامله کند یا اضافه بر مبلغ پرداختی ،دریافت کند ،ربا محسوب و جرم شناخته می شود.»
تبصره ۱
در صورت معلوم نبودن صاحب مال، مال مورد ربا از مصادیق اموال مجهول المالک بوده و در اختیار ولی فقیه قرار خواهد گرفت.
تبصره ۲
هرگاه ثابت شود ربادهنده در مقام پرداخت وجه یا مال اضافی مضطر بوده از مجازات مذکور در این ماده معاف خواهد شد.
تبصره ۳
هرگاه قرارداد مذکور بین پدر و فرزند یا زن و شوهر منعقد شود یا مسلمان از کافر ربا دریافت کند مشمول مقررات این ماده نخواهد بود.
مجازات جرم ربا خواری
مرتکبین، اعم از ربا دهنده، ربا گیرنده و واسطه بین آن‌ها به مجازات‌های زیر محکوم خواهند شد:
- شش ماه تا سه سال حبس
- تا هفتاد و چهار ضربه شلاق
- جزای نقدی معادل مال مورد ربا
- رد اضافه به صاحب مال
